در تمام دنیا به موسیقی جدی و فاخرحمایت دولتی تعلق میگیرد
تاریخ انتشار: ۲۱ مهر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۴۳۹۴۷۰
چندی پیش سوگواره موسیقیایی وداع با حضور حسامالدین سراج به همراه ارکستر بزرگ به رهبری همایون رحیمیان در مرکز همایشهای برج میلاد تهران برگزار شد. این اجرا به دلیل تقبل تمام هزینه ها توسط شهرداری برای مخاطبان رایگان بود. در حاشیه این اجرا با حسام الدین سراج گفت وگو کردهایم که چندیست به نسبت سالهای گذشته حضور کم رنگ تری در عرصه موسیقی دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
ایرنا: وداع برای چندمین بار است که در چند سال اخیر به روی صحنه میرود. آیا این تکرار علت خاصی دارد؟
سراج: در اصل ایده این کار سال ۹۱ شکل گرفت و تاکنون چند بار زنده اجرا شده است. به نظر من این کار یک کار خاص در عرصه موسیقی است. در این کار نوعی معنویت وجود دارد که این معنویت به واسطه اشعار عمان سامانی شاعر قرن ۱۴ از ظرفیت بالایی نیز برخوردار شده است.
ایرنا: اما حس میشود شخصا به این کار هم علاقه خاصی دارید؟
سراج: بله دقیقا همینطور است. من این کار را دوست دارم. چون معنوت زیادی دارد. البته منظورم این نیست که در سایر شاخه های موسیقی معنویت وجود ندارد؛ اما آیین سوگواری امام حسین (ع) به گونه های مختلف در تمام دنیا برگزار میشود تا جایی که امروز باید گفت این یک آیین فرادینی شده است.
ایرنا: علت دلبستگی شما به این گونه کارها چیست؟
سراج: چنین کارهایی میتوانند بین هنر و معنویت ارتباط قدرتمندی ایجاد کند. بسیاری از مردم قلبا علاقه به شرکت در سوگواریها و آیین ها دارند اما محل مناسب خود را نیافته اند. من این کار را دوست دارم؛ چون از نزدیک شاهد بودم چنین برنامه ای شرایط حضور افرادی با روحیات خاص را در خود ایجاد کرده اند.
ایرنا: سوگواری موسیقیایی وداع به صورت رایگان برای عموم برگزار شد. آیا قبول دارید قدر کالای فرهنگی رایگان، آنچنان که باید دانسته نمیشود؟
سراج: حرف شما را قبول دارم. پیشنهاد ما هم این بود که مبلغی برای بلیط ها در نظر گرفته شود و نهایتا عواید حاصل از فروش بلیط صرف امور خیریه شود تا نهاد یا اشخاصی منتفع نشوند. اما مساله اینجا بود اگر برای این برنامه بلیط فروشی انجام میشد روند اخذ مجوز زمانبر بود. اما خودم معتقدم وقتی مخاطب برای حضور در کنسرت بلیط بخرد قدر رویداد و آن موسیقی را بیشتر خواهد دانست.
ایرنا: آیا شما هم بدون دریافت دستمزد روی صحنه رفتید؟
کم کار نشدهام
سراج: ما مایل بودیم این کار انجام شود و در باره خودم و رهبر ارکستر (همایون رحیمیان) تمام تعامل و تساهل را انجام دادیم؛ اما برای نوازندگان دستمزدی مشخص کردیم که باید پرداخت میشد.
ایرنا: مدتی است در عرصه موسیقی کم کار شده اید و آن رابطه عمیق بین نسلهای گذشته مثلا دهه پنجاهی ها با شما امروزه وجود ندارد. علت چیست؟
ما کم کار نشدیم. حضور خود را داریم. اما این حضور قسمتی به کار هنری هنرمند مربوط است و قسمت مهم دیگری به رسانه ها ارتباط دارد. رسانه های ما کارخوب و اصیل پخش نمیکنند.
ایرنا: چقدر در این اتفاق رسانه ها را مسئول میدانید؟
سراج: اسباب ارتباطات جمعی بیشتر تمایل دارد به جوانانی که یکشبه بیلبوردهایشان در تمام شهر پخش میشود و مخاطب عام دارند بپردازند. امروزه موسیقی که در کمترین زمان بیشترین بازده مالی را داشته باشد مورد وثوق متولیان امر است. یک کنسرت با سطح نازل از افرادی که توسط مافیای موسیقی بزرگ شده اند در رسانه ها بازتاب گستردهای دارد. اما سوال اینجاست چقدر به کنسرت هایی مانند شب عاشقان بیدل و ترانه های زمین و همین وداع پرداخته شده است؟
موسیقی امروزه ایران تجارتی بر پایه کثرت
ایرنا: در همه جای دنیا همه نوع موسیقی وجود دارد و هیچ یک نگران ادامه حیات خود نیستند. چرا در ایران این وضعیت حاکم است؟
سراج: موسیقی تجاری در همه جای دنیا دادوستد است و گردش مالی بالا دارد. اما اگر می بینید موسیقی جدی و فاخر در کشورهای مثلا اروپایی ادامه حیات دارد و بالنده به راه خود ادامه میدهد، تنها یک دلیل دارد؛ حمایتی است که از این نوع موسیقی می شود. این ارکسترها حقوق ثابت دریافت میکنند. حتی صندلی سالنها هم یارانه دارد تا مخاطبان راحت تر بتوانند بلیط بخرند. بگذارید یک مثال بزنم. موسیقی اصیل ایران را در همه دنیا با نام اشخاصی مانند حاج قربان سلیمانی میشناسند اما ایشان در ایران کمتر شناخته شده بود. موسیقی امروزه ایران یک تجارت است که بر کثرت استوار است.
ایرنا: علت این امر را چه میدانید؟
مسئولان فرهنگی، صداوسیما و برنامهریزیهای غلط سبب افت سلیقه شنیداری مردم
سراج: سالنهای ما امروزه با موسیقی خاصی که توسط مافیای تجاری در موسیقی حمایت میشود پر میشوند. امروزه عمده تمرکز متولیان بر موسیقی روی تجارت و درآمد است. متاسفانه کوچکترین نگرانی در باره آینده در این جماعت دیده نمیشود.
ایرنا: علت افت سلیقه شنیداری مخاطب را چه میدانید؟
سراج: مسئولان فرهنگی، صداو سیما و برنامه ریزی های غلط در زمینه موسیقی. وقتی بازار امروز موسیقی ایران پرشده از آلبوم هایی که هیچ شعرو ادبیات درستی ندارند، وقتی ملودی ها همه سطحی و بی ارزش است و وقتی هر کلامی را روی هر خط ملودی بی ارزشی درآثار میتوان شنید. واقعا این سوال مطرح میشود که این همه سخت گیری برای چیست؟ امروزه در بدترین شرایط تولید موسیقی پاپ هستیم اما این آثار مجوز میگیرند. فکر میکنم این سخت گیریها برای ما و کسانی است که دنبال کار جدی رفته اند تا امثال ما آنقدر در پی مجوز به اداره و آن اداره برویم که از خیر کار جدی و موسیقی خودمان بگذریم.
حسامالدین سراج متولد ۲۶ مرداد ۱۳۳۷ در اصفهان، موسیقی را از سیزده سالگی با آموختن تنبک آغاز کرد. سپس سنتور را نزد سیروس ساغری آموخت و برای تکمیل آن از استادانی چون فرامرز پایور، رضا شفیعیان و پشنگ کامکار بهره گرفت. وی در زمینهٔ آواز از محضر محمود کریمی و محمدرضا شجریان استفاده کرد. بزرگترین مشوق وی در تحصیل علم و هنر پدرش بود.
وی علاوه بر آواز، در برخی از آثارش آهنگسازی را به عهده داشته و با نواختن سنتور و سهتار آشنایی دارد. سراج دانشآموخته دارای معماری از دانشگاه شهید بهشتی در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری پژوهش هنر از دانشگاه هنر است و سابقه تدریس در دانشکده هنرهای زیبا را دارد.
منبع: ایرنا
کلیدواژه: حسام الدین سراج عاشورای حسینی ارکستر سمفونیک ایران کربلای معلی دفتر موسیقی امام حسین ع برج میلاد عمان سامانی چهره ماندگار موسیقی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۴۳۹۴۷۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تحلیل و پخش موسیقی ایرانی رویکرد برنامه «نیستان»
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، اهتمام رادیو فرهنگ در برنامه نیستان این است که بهترین و نابترین موسیقیها را از ملل و ایران با گونههای مختلفی که وجود دارد، ارائه دهد.
آقای رضا مهدوی مجری و کارشناس برنامه «نیستان» با حضور در استدیوی شبکه خبر در خصوص پا بر جا بودن این برنامه ( ۲۲ سال است که این برنامه پخش میشود) گفت: برنامهای که وقتی بنیان آن خوب گذاشته میشود و مدیران مسئول و کارشناسان خوب پای کار میآیند، عمر برنامه را طولانی میکند و هر کسی که در هر دورهای مسئولیتی قبول میکند، الزام دارد که کیفیت افزایی داشته باشد به لحاظ کیفی و کمی برنامه را نیندازد و بیننده و شنونده را افزایش دهد.
وی ادامه داد: نیستان این توفیق را داشته که طی این ۲۲ سال ساعتهای مختلفی در این سالها پخش شده و همه ساله همه کارگزاران و همه مدیرانی که آمدند و رفتند روی این برنامه صحه گذاشتند و این برنامه یکی از برنامههای موفق بعد از انقلاب است که این مدت زمان شامل حالش شده و هیچ نکته نظارتی هم نداشته است.
مهدوی افزود: این که ما به موسیقی فلات ایران میپردازیم و دیگر ملتها که موسیقی آنها محلی از اعراب دارد و میتواند به فرهنگ و هنر ما کمک کند به آن پرداخته میشود و البته حضور کارشناسان خبره (که میتوانند اساتید با تجربه و مسن و یا جوانان اهل فن تازه فارغ التحصیل شده و کاربلدباشند) که حرف نو و تازه برای گفتن دارند ما در نیستان به دنبال همین حرفهای نو هستیم.
وی در ادامه گفت: این سالها ما میزبان شخصیتهای بزرگی بودیم که بعضی از انها دیگر بین ما نیستند همچون مهندس امیر همایون خرم و فرهنگ شریف و بعضی از امروزیها نظیر شاهین فرحت، نادر مشایخی و تینوش بختیاری که از بزرگان موسیقی ایران هستند البته افراد بسیاری در این برنامه ما را یاری میکنند که افتخار میزبانی آنها را در این برنامه داشتیم.
کارشناس برنامه نیستان افزود: شاید یک کارشناس پنج برنامه (ما موظف هستیم که برنامهها را ۵ برنامه ۵ برنامه بگیریم، چون برنامه را به صورت لقمه لقمه، آیتمی و برنامکی و بخشی کردیم) که هرشب هر کدام از این عزیزان میتوانند ۸ دقیقه صحبت کنند و سریالی پشت سر هم و در هفته پخش میشود، امکان دارد که هفته بعد موضوعی نداشته باشد برای همین کارشناس بعدی و مهمان دیگری میآید، زنده یاد استاد جمشید عندلیبی ما ۵ برنامه از ایشان ضبط کردیم و داشتیم ۵ برنامه دیگر را ضبط میکردیم که ۲ برنامه بیشتر نشد و به رحمت خدا رفتند.
مهدوی در خصوص حفظ آرشیو برنامه گفت: سالها قبل آرشیو داری به شکل دیگری بود، به عنوان شاهد ثبت و ضبط میشد، اما نه با کیفیت خوب، حالا اتفاق خوبی که طی این ۱۰ سال افتاده «ایرانصدا» است، که ما شنوندههای زیادی را در جهان داریم، فارسی زبانانی که در اقصی نقاط دنیا هستند با گوشی وارد میشوند و این برنامه را میشنوند این برنامه چه زنده باشد یک ساعت بعد به صورت دو تا نیم ساعت قابل برداشت هست، چه آفلاین و چه آنلاین قابل شنیدن است و میماند و برحسب موضوع و تاریخ و روز علاقمندانی که کار پژوهشی میکنند یا برنامه را به هر دلیلی نشنیدند ، میتوانند بشنوند، نکته مهم این برنامه این است که از زمان مدیریت دکتر کاظمی دینان و قائم مقام ایشان آقای مبشری از نوروز پارسال ما شاکله برنامه را به نوعی به روز کردیم این که در گذشته در یک ساعت به مصاحبه و گفتگو پرداخته میشد، ما از امسال این ۵۵ دقیقه را در ابتدا یک موسیقی مناسب از فرهنگ ایرانی و اقوام ایرانی پخش کنیم تا یک ورودی مناسب داشته باشیم، ۵ کارشناس خبره هر کدام ۸ دقیقه، ۸ دقیقه صحبت میکنند با آنونسهایی که میان برنامهای که دارد میگوید رادیو فرهنگ یا نیستان به چه میپردازیم ، ۵ موضوع کاملا متفاوت، این که نگاه درست مدیریت به این قضیه که از ما خواستند ما این برنامه را به روز رسانی کنیم و از آن هم استقبال میشود، اینها را تکراری نکنیم و از کارشناسان و استادان دعوت کردیم و اتاق فکر تشکیل دادیم و خوشبختانه هر روز به کارشناسان ما اضافه میشود و خیلیها در نوبت هستند در موضوعات مختلف که بتوانیم قرابتهای فرهنگی را که با دیگر ملل داریم، پیدا کنیم.
وی در پایان در خصوص موسیقی پاپ و راک گفت: کارشناسی که بتواند به درستی آنها را تجزیه و تحلیل کند و بررسی کند ما دعوت میکنیم و حتی نمونه را پخش میکنیم، چون برنامه کاملا تخصصی است، شاید بعضی از موسیقیهایی که دیگر شبکهها امکان پخش آن را نداشته باشند، تا یک مدت زمان کوتاه ما پخش می کنیم و مصداقی تجزیه تحلیل میکنیم چرا که ما کار علمی میکنیم ما محسن چاووشی را داریم که الان موسیقی راک میخواند؛ اما وطنیزه کرده و موفق عمل کرده، شعر مولانا را در این قالب آورده و موفق هم شده است چه اشکالی دارد، حتی موسیقی «رپ» را میتوانیم در قالب فرهنگ خودمان نهادینه و بومی سازی کنیم و چه جایی بهتر از نیستان که مورد تجزیه و تحلیل قرار بگیرد و ما یک جور بازوی اجرایی غیر مستقیم شویم برای کارشناسانی که در نهادهای حاکمیتی تصمیم گیری میکنند و نهادهای بالادستی به واسطه این برنامه که می شنوند، شاید نگاهشان، قلمشان متفاوت شود و کمک کند به رشد و توسعه فرهنگ ایرانی - اسلامی موسیقی که ۱۰ قرن گذشته و خیلی پیشینه طولانی دارد.